Gayrimenkul yatırımı yapmaya ne dersiniz? Bu belki de birçok insanın hayalidir. Peki ya ev sahibi olurken aynı zamanda bazı gereklilikleri yerine getirmeniz gerektiğini biliyor musunuz?
Ev sahibi olduğunuzda ödemeniz gereken bazı temel vergiler vardır. Bu vergiler; emlak vergisi, değer artış kazancı vergisi, kira gelir vergisi ve çevre temizlik vergisi olarak dörde ayrılır. Emlak, değer artış ve çevre temizlik vergisi tüm ev sahipleri tarafından ödenirken kira gelir vergisi, sadece evini kiraya veren kişiler tarafından ödenir. Böyle bir durumda kiracı herhangi bir vergi ödemez, ödenecek vergilerden ev sahibi mukelleftir.
Sizler için hazırladığımız bu yazıda ev sahiplerinin ödemesi gereken vergiler hakkında detaylı bilgi vereceğiz.
1- Emlak Vergisi Emalk vergisi, yılın belirli periyotlarında ödenmesi gereken bir vergi şeklidir. Konut, arsa, işyeri gibi taşınmaz mallar için ödenmesi gerekir.
Emlak vergisi, yılda iki defa ödenir. Ödemeler genellikle bankalar, vergi daireleri ve internet aracılığı ile sağlanır. Banka aracılığıyla ödeme yöntemi tercih edildiyse konut kredisi alınan kurumu tercih etmek çok daha iyi olacaktır. Böylece bankanın sunduğu taksit seçeneklerinden yararlanılabilir. Bunun yanı sıra ilk defa emlak vergisi ödeyecek kişiler, mülk adreslerinin bağlı olduğu belediyelere müracaat etmelidir. Başvurular, şahsen kabul edilmekle beraber bazı belgelerin sunulmasını gerektirir. Bu belgeleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür. Ayrıca başvuru yapmaya giderken kişinin yanında olması gereken en önemli belge tapu fotokopisidir.
● Tapu fotokopisi ● Bina için yapı kullanma izni fotokopisi ● Binanın adresi (mahalle, sokak ve kapı numarası) ● Mal sahibinin ikamet ve arsa adresi ● Mal sahibinin vergi numarası ve kimliği
Başvuru yapılırken bir başvuru formu doldurulur ve yetkili kişilere teslim edilir. Başvuru alındıktan sonra ev sahibi, yılda iki kez vergi ödemekle yükümlüdür.
Bir kişi yeni bir ev satın aldığında emlak vergisini ödemeye bir sene sonra başlar. Ödenmesi gereken tutar, belediyelerce evin değeri göz önüne alınarak belirlenir. Bu süreçte konutla ilgili bazı faktörler göz önüne alınır. Taşınmazın bulunduğu şehrin büyükşehir olması gibi özellikler, ödenmesi gereken vergiyi büyük ölçüde etkileyecektir.
2- Değer Artış Kazancı Vergisi Değer artış kazancı vergisi, diğer vergilere göre farklı bir noktaya odaklanır. Konutun alınmasından ilk 5 sene sonra satılması halinde ödenir. Kısacası, bir ev satın aldıktan sonra o evi ilk 5 yıl içerisinde satacaksanız ödemeniz gereken vergi türüdür.
Değer artış kazancı vergisinin tutarı, belirli bir hesaplamaya göre yapılır. Bu hesaplamada evin alındığı ve satıldığı miktarlar arasında fark göz önüne alınır. Evin değeri arttığı takdirde evi satacaksanız elde ettiğiniz kârın bir kısmını devlete ödemeniz gerekir. Ödemeler genellikle vergi daireleri, vezneler, bankalar veya internet sitesi aracılığıyla tamamlanabilir.
3- Kira Gelir Vergisi Kira gelir vergisi, herkes tarafından verilmeyen sadece evini kiraya veren kişiler tarafından yılda iki kez ödenen bir vergi türüdür. Bir konut satın aldınız ancak bu konutu kiraya vermediyseniz herhangi bir vergi vermenize gerek yoktur. Kira gelir vergisinin tutarı, konutun veya taşınmazın değerine göre belediyelerce belirlenir. Bu hesaplamada en önemli şey, kiracının ev sahibine ödediği yıllık kira bedelidir. Ödenecek olan tutar; vergi daireleri, vezneler, internet aracılığıyla ödenebilir. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığının web sitesi aracılığıyla borç sorgulama yapılabilir.
ÖNEMLİ NOT: Kiradan elde edilen gelir, Gelir İdaresi Başkanlığınca açıklanan kira gelir vergisi istisna tutarından azsa, bu durumda ev sahibinin vergi ödemesi gerekmez. Konut kira geliri istisna tutarı, her yıl değişiklik göstermektedir.
4- Çevre Temizlik Vergisi Bir konut satın aldığınızda “çöp vergisi” veya “temizlik vergisi” olarak adlandırılan vergiyi ödemeniz gerekir. Bu vergiye, evin bulunduğu alanın temizliği ve çöplerden arındırılması dahildir. Çevre temizlik vergisi ya ev sahibi ya da kiracı tarafından ödenir. Kiracı bulunmayan evlerde vergi mukellefi ev sahibiyken kiracı varsa bu vergi, kiracının su faturasına yansıtılır.
Eğer konut sahibiyseniz yetkili kurumların web sitelerini inceleyerek ödemeniz gereken vergiler hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.